W celu założenia własnej działalności gospodarczej konieczne jest wskazanie odpowiedniej formy opodatkowania podczas jej rejestrowania. Jakie formy opodatkowania obejmuje polskie prawo i przepisy? Czym się one różnią i która będzie najkorzystniejsza dla danego przedsiębiorstwa?
Polskie formy opodatkowania działalności gospodarczej
W Polsce wyróżnia się cztery podstawowe formy opodatkowania działalności. Najpopularniejszą jest skala podatkowa, a następnie podatek liniowy. Przedsiębiorcy mają do dyspozycji także zryczałtowaną formę opodatkowania, czyli kartę podatkową i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Skala podatkowa
Skala podatkowa jest najczęściej stosowaną przez przedsiębiorców formą opodatkowania, a polega ona na opodatkowaniu dochodu według dwustopniowej skali. Zaliczki na podatek dochodowy w przypadku zasad ogólnych mogą być opłacane miesięcznie lub kwartalnie. Opcję kwartalną mogą wybrać przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność gospodarczą lub mali podatnicy.
Zaliczki wylicza się i wpłaca na konto urzędu skarbowego w terminie do dwudziestego dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Warto pamiętać o tym, że okresowe rozliczenia z tytułu podatku dochodowego nie wymagają składania przez podatnika miesięcznych czy kwartalnych deklaracji.
Z kolei po zakończeniu roku podatkowego na zasadach ogólnych wymaga się złożenia zeznania rocznego PIT-36 w urzędzie skarbowym. Podatnik ma na to czas do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego.
Zaletą tej formy opodatkowania jest prawo do korzystania z ulg podatkowych, do wspólnego rozliczania z małżonkiem oraz prawo do rozliczenia jako sobą samotnie wychowująca dziecko.
Ponadto możliwe jest pomniejszenie osiągniętych przychodów o poniesione koszty uzyskania przychodów i skorzystanie z kredytu podatkowego. Poza tym przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania podatku, jeśli w danym okresie nie osiągnął przychodów lub ich wartość nie przekroczyła kwoty 3091 zł.
Podatek liniowy
Decydując się na podatek liniowy, przedsiębiorca opodatkowuje dochód jedną stawką podatku, wynoszącą 19%. Zaliczki na podatek dochodowy można opłać miesięcznie lub kwartalnie, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Po zakończeniu roku podatkowego należy złożyć w US zeznanie roczne PIT-36L. Deklarację podatnik jest zobowiązany dostarczyć do 30 kwietnia roku następnego za rok poprzedni.
Zaletą podatku liniowego jest jedna stawka podatku, bez względu na wysokość osiągniętego przychodu. Wadą natomiast brak prawa do korzystania z wielu ulg podatkowych, brak prawa do kredytu podatkowego i wspólnego rozliczania się z małżonkiem, a także brak kwoty wolnej od podatku.
Karta podatkowa
Karta podatkowa jest zryczałtowaną formą opodatkowania, a stawka karty zależy m.in. od rodzaju wykonywanych usług, wielkości zatrudnienia i miejscowości, rozmiaru prowadzonej działalności i wieku podatnika. Z karty podatkowej mogą korzystać jedynie przedsiębiorcy prowadzący rodzaj działalności określony Ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (np. opieka domowa, usługi rozrywkowe).
Zaletą karty podatkowej jest niska i stałą wartość podatku płatnego okresowo oraz brak obowiązku prowadzenia KPiR. Wadą jest z kolei brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów, odliczanie tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne i konieczność opłacania niezależnie od osiąganych dochodów.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych podatnik nie możne pomniejszyć osiągniętych przychodów o poniesione koszty podatkowe, ale może liczyć na niskie stawki ryczałtu – od 3% do nawet 20%. Ryczałt jest przeznaczony dla osób fizycznych, które uzyskują przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przychody te nie mogą przekroczyć 150 tys. euro. Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać także osoby rozpoczynające swoją działalność.
