Stwierdzenie nabycia spadku jest niezbędne, by zgodnie z prawem dysponować majątkiem pozostawionym przez spadkodawcę. Jakie dokumenty będą potrzebne, żeby jak najszybciej dopełnić wszelkich formalności i móc godnie przeżywać żałobę? Co zrobić, by w tym trudnym momencie życia nie musieć co chwilę biegać do kancelarii adwokackiej i do sądu na zmianę?
Sprawy o stwierdzenie nabycia spadku – podstawowe dokumenty
Na początek warto zwrócić uwagę na miejsce, do którego należy dostarczyć wymagane dokumenty. Jest nim tzw. sąd spadku, a więc sąd znajdujący się w ostatnim miejscu zamieszkania spadkodawcy (osoby zmarłej). Do takich dokumentów zalicza się skrócony odpis aktu zgonu, który potwierdza fakt zgonu spadkodawcy oraz określa jego stan cywilny. Kolejny zbiór dokumentów to akt urodzenia każdego z dzieci, które są uprawnione do dziedziczenia. Jeżeli jednak są wśród nich córki, które zmieniły nazwisko, to należy również dostarczyć ich akty ślubu. Niezbędne jest także dostarczenie testamentu, jeżeli takowy został wcześniej sporządzony przez zmarłego.
Odrzucenie spadku, przyjęcie spadku – szybkie załatwienie spraw
W sytuacjach, w których potrzebne jest szybkie stwierdzenie nabycia spadku, można skorzystać z pomocy prawnika i sporządzić wszelkie potrzebne dokumenty. Bywa tak wtedy, kiedy np. dziadek lub babcia pozostawili po sobie mieszkanie, co do którego nie zdążyli sporządzić testamentu ani przepisać na żadnego ze spadkobierców. Jeżeli każdy z członków rodziny posiada nieruchomość, w której mieszka, najczęściej porozumiewają się oni i decydują o sprzedaży pozostawionej przez zmarłego nieruchomości oraz o podziale uzyskanych w ten sposób środków. Według przepisów prawa muszą oni jednak poczekać na stwierdzenie nabycia spadku do upływu terminu sześciu miesięcy od daty otwarcia spadku. Szybsze załatwienie spraw i zbycie nieruchomości jest jednak możliwe w sytuacji, kiedy wszyscy znani spadkobiercy oświadczą, że przyjmują lub odrzucają spadek. Bez przedstawienia takich oświadczeń trzeba natomiast oczekiwać do upływu wspomnianego wcześniej terminu.
Sprawa o dział spadku
Zgodne podzielenie między sobą majątku po spadkodawcy nie zawsze jest łatwe, a często okazuje się całkowicie niemożliwe. Konieczne jest wówczas skierowanie sprawy do sądu, a wniosek można złożyć w dowolnym terminie, ponieważ prawo do wystąpienia o dział spadku nie przedawnia się. Należy w takiej sytuacji przedstawić postanowienie stwierdzające nabycie praw do spadku oraz wykaz przedmiotów spadkowych i propozycję ich podziału. Szybkie przeprowadzenie sprawy jest w interesie spadkobierców, ponieważ dopiero jej zakończenie pozwala np. na wpis do księgi wieczystej, potwierdzający własność nieruchomości. Jest to niezbędne np. w celu sprzedania mieszkania.
Sprawy spadkowe, a rachunek bankowy
Warto zwrócić uwagę również na sprawę tak prozaiczną, jak dostęp do konta bankowego zmarłego i korzystanie ze środków, które ten zdążył zgromadzić za życia. Mimo że w praktyce bardzo często małżonkowie korzystają nawzajem ze swoich kont internetowych oraz z kart płatniczych, to w razie śmierci jednego z nich, drugi może skorzystać z konta dopiero po zakończeniu postępowania spadkowego. Jedyny wyjątek od tej reguły, to pokrycie kosztów pochówku. Warto więc złożyć w banku dodatkową dyspozycję, uprawniającą współmałżonka do korzystania ze środków po własnej śmierci (niestety – w większości banków dodatkowo płatną).
Sprawy o zachowek po rozwodzie
Ważną pozycję w sprawach o spadek zajmuje zachowek. Przysługuje on dzieciom, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy, nawet jeżeli zostali oni pominięci w testamencie. Przepis ten odwołuje się do moralnego obowiązku, jaki ciąży na każdym z ludzi, a dotyczy on pozostawienia przynajmniej części majątku najbliższym. Szczególne znaczenie mają tego typu sprawy, jeżeli zmarły miał dzieci z dwóch różnych małżeństw. Nawet, jeżeli nie ujął ich w testamencie, to mogą one wystąpić z roszczeniem o zachowek. Warto być gotowym na taką ewentualność oraz odbyć rozmowy z adwokatem oraz z agentem ubezpieczeniowym. Zaproponują oni najlepsze rozwiązanie w danej sytuacji, pozwalające zabezpieczyć los aktualnej rodziny oraz uregulować roszczenie wynikające z zachowku. Niemal każdy adwokat w Warszawie spotkał się z podobną sprawą, a i również w mniejszych miejscowościach tego typu sytuacje nie należą do rzadkości. Całkiem inną kwestią są sprawy o podważenie testamentu, ale to już temat na osobny artykuł…
