Jak działa skarga pauliańska i kiedy może mieć zastosowanie?

Niewypłacalność dłużników uruchamia z reguły najpopularniejsze i najbardziej dostępne narzędzia takie jak rozłożenie zadłużenia na raty, lub wyprzedanie majątku dłużnika w celu pokrycia istniejących wierzytelności. Jednak w sytuacji, kiedy dłużnik postępuje nieuczciwie, chcąc za wszelką cenę uniknąć spłaty zaciągniętych zobowiązań, można temu skutecznie przeciwdziałać za pomocą Actio Pauliana, czyli skargi pauliańskiej przewidzianej w przepisach Kodeksu Cywilnego, artykuły od 527 do 534. W przeprowadzeniu postępowania warto zdać się na fachową kancelarię radców prawnych. Kancelaria Walterowicz z wieloletnim doświadczeniem jest wyspecjalizowana w doradztwie prawnym i służy fachową pomocą. 

Czym jest skarga pauliańska?

W dużym uproszczeniu głównym zadaniem skargi pauliańskiej jest ochrona wierzycieli przed nieuczciwym postępowaniem dłużników, którzy unikają spłacenia zaciągniętych zobowiązań. To skuteczny rodzaj powództwa, które daje możliwość dochodzenia roszczeń przed sądem, aby jednak mogło zaistnieć, muszą zostać jednak spełnione określone przesłanki. Najbardziej obrazowym przykładem zaistnienia możliwości uruchomienia instytucji skargi paulińskiej jest sytuacja, kiedy dłużnik w celu uniknięcia odpowiedzialności i spłaty zadłużenia sprzedaje, lub w formie darowizny przekazuje majątek osobom trzecim. Osobami takimi mogą być dzieci, współmałżonek, rodzice lub inna osoba pozostająca z dłużnikiem w bliskich relacjach. W takiej sytuacji wierzyciel może żądać, aby czynność ta była uznana za bezprawną i bezskuteczną, jednak tylko wtedy, kiedy wszystkie trzy osoby, czyli dłużnik, wierzyciel i osoba trzecia wiedziały, lub dowiedziały się o złej woli dłużnika.

Przesłanki do zastosowania skargi pauliańskiej

Aby móc skorzystać z instytucji skargi pauliańskiej, wszystkie poniższe przesłanki muszą zostać obligatoryjnie spełnione.

• Następuje czynność prawna, czyli dłużnik sprzedaje element swojego majątku, na przykład nieruchomość.
• Najpóźniej w tym samym czasie dłużnik musi posiadać wiedzę o występowaniu wierzytelności, które zobowiązany jest spłacić.
• Skutkiem czynności prawnej, która nastąpiła, jest pokrzywdzenie wierzyciela w ten sposób, że dłużnik staje się niewypłacalny.
• Osoba trzecia osiągnęła korzyść za sprawą powyższej czynności prawnej, a dłużnik był w pełni świadomy, że działa na szkodę wierzyciela.
• Osoba trzecia wiedziała lub dowiedziała się o zamiarze i złej woli dłużnika, które miały na celu pokrzywdzenie wierzyciela.

Jeśli wszystkie przesłanki wystąpią, wierzyciel na drodze postępowania sądowego może na skutek zaistniałej czynności prawnej uzyskać pierwszeństwo w dochodzeniu roszczeń ze zbytych przez dłużnika elementów majątku.

Formalności w procesie uruchomienia skargi

Składając skargę pauliańską najlepiej zdać się na wyspecjalizowaną kancelarię prawną, jaką jest Kancelaria Walterowicz. Można oczywiście samodzielnie złożyć pozew, jednak należy z największą starannością przygotować się do tego zadania. Aby skarga była pozytywnie rozpatrzona przez sąd, dokument musi zawierać wszystkie niezbędne elementy takie jak konieczność uznania przedmiotowej czynności dłużnika za nieefektywną w stosunku do wierzyciela lub szczegółowy i rzeczowy opis czynności, jakich dopuścił się dłużnik, chcąc zaszkodzić wierzycielowi. Zawiłość i niezrozumienie procedur i aktów prawnych często uniemożliwia prawidłowy przebieg postępowania, jeśli procedurę pragnie przeprowadzić wierzyciel osobiście. Należy pamiętać również o tym, że niewiedza nie usprawiedliwia braków formalnych, a niektóre decyzje sądu są definitywne lub trudne do odwrócenia.