Osoby, które dotąd nie miały styczności z polskimi sądami, często zastanawiają się, jak długo trwa typowa rozprawa, ile trzeba czekać na jej rozpoczęcie oraz po jakim czasie zapada wyrok. Niestety, wszystko zależy od indywidualnych uwarunkowań danej sprawy. Z reguły jednak postępowania nie rozstrzygają się w przeciągu kilku dni. Zdarza się, że rozstrzygnięcie sporu może zająć sądom poszczególnych szczebli nawet kilkanaście miesięcy! Od czego to zależy? Co o długości rozpraw w Polsce mówią statystyki?
Nie jest żadną tajemnicą, że sądy w naszym kraju są przeciążone. Poszczególni sędziowie są obłożeni sprawami różnej rangi, co ma znaczący wpływ na to, ile będziemy czekać na rozpoczęcie pierwszej rozprawy. Warto zdawać sobie sprawę, że niektórzy sędziowie mają w ciągu roku do rozpatrzenia nawet kilkaset spraw! Część z nich jest na dodatek bardzo skomplikowana. Nie można się zatem dziwić, że na rozpoczęcie postępowania w sądzie trzeba czasem czekać kilka miesięcy.
Co mówią statystyki?
Dane statystyczne za rok 2018 pokazują, że średnio postępowanie sądowe trwało 5 miesięcy. To jednak dane dość mocno zaniżone przez sprawy, które rozpatrywano stosunkowo szybko. Procesy w sprawach cywilnych przed sądem okręgowym trwają zwykle 9 miesięcy, a w rejonowym 11. Dla kontrastu dodajmy jeszcze, że procesy gospodarcze kończą się dopiero po 16 miesiącach w sądzie okręgowym i 14 w przypadku sądu rejonowego. Jak zatem widać, jeśli nasza sprawa faktycznie trafi na wokandę, powinniśmy uzbroić się w cierpliwość. Samo rozpoczęcie rozprawy również może przeciągnąć się w czasie. W zależności od tego, do sądu której instancji trafia sprawa, jak bardzo jest ona skomplikowana, a także jak bardzo obłożony jest sędzia, na rozpoczęcie pierwszej rozprawy czeka się od 3 do 6 miesięcy.
Co wpływa na czas zakończenia sprawy?
Obciążenie sądów w Polsce to tylko jeden z czynników decydujących. Najważniejszy jest oczywiście to, jak skomplikowana wydaje się sprawa. Jeśli mamy styczność ze przypadkiem podpadającym pod prawo karne, gdzie nie ma się do czynienia z ewidentnymi dowodami wskazującymi na oskarżonego, a jedynie z poszlakami, to takie postępowanie na pewno będzie trwać co najmniej kilka miesięcy, a do uzyskania wyroku niezbędne będzie wstawienie się w sądzie nawet kilka razy w różnych terminach.
Gra na zwłokę częstą strategią
Warto wiedzieć, że niektórzy specjalnie chcą wydłużać czas postępowania. Osoby oskarżane korzystają z możliwości odroczenia, by np. lepiej przygotować się do obrony. Jeśli wnioski wpływające do sądu spełniają wszelkie normy, wówczas sędzia przychyla się do takich próśb i przesuwa rozprawę na kolejny termin, co automatycznie wydłuża czas procesowania się sprawy w polskim systemie sądownictwa. Pamiętajmy również o apelacjach. To stosunkowo często wykorzystywana opcja przez osoby niezadowolone z wyroku sądu. Przesunięcie sprawy o szczebel wyżej w hierarchii instancyjnej również wpływa na czas ostatecznego zakończenia rozprawy.
Ile trwa sama rozprawa?
Ustalmy więc, ile trwa pojedyncza rozprawa sądowa. Wiemy już, że na jej rozpoczęcie trzeba czekać od około 3 do 6 miesięcy. Co, gdy już przyjdzie się na wstawić na salę sądową? Tu także nie sposób udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to, ile czasu trzeba sobie zagospodarować na takie posiedzenie. Zdarza się, że sąd zaprasza zainteresowane strony tylko w celu poinformowania o odroczeniu. Jeśli sprawa jest łatwa i jednoznaczna, wówczas wyrok zapada nawet w ciągu kilkunastu minut. Bywa jednak, że cały proces trwa nawet kilka godzin, a i tak do wydania wyroku niezbędne jest kolejna rozprawa.
Artykuł powstał przy współpracy z Adwokat Wrocław Sobota Jachira
